με την βοήθεια των «Ποιητών» οι ευχές μας…
Ν.ΛΥΤΡΑΣ
Πάει ο παλιός ο Χρόνος… Πάει, αυτό ήτανε, στο σεντούκι της μνήμης και το 2018… πήρε και τι δεν πήρε μαζί του! νάχει να γράφει και να χαίρεται κι εμείς να θυμόμαστε! Οι ανασκοπήσεις αφήνουν χαρακιές αλλά και χαμόγελα. Περιγράφουν τραγωδίες και θριάμβους, αποχαιρετισμούς και καλωσορίσματα!
Το νου σας, μόνο, στο κουδούνι για τα πρωτοχρονιάτικα κάλαντα μην αφήσετε τα παιδιά με παράπονο γιορτάρα μέρα, γιατί να ξέρετε, τα παιδιά θυμούνται…
Κάλαντα! λέξη πανάρχαια από το λατινικό Calandae που σημαίνει πρώτη του μήνα. Τα κάλαντα του Αϊ-Βασίλη και των Χριστουγέννων είναι η πρώτη των Καλένδων των Ρωμαίων, στο ελληνικό ημερολόγιο οι καλένδες ήταν άγνωστες, γι’ αυτό κάθε αναβαλλόμενο ζήτημα το μεταθέτουμε, μέχρι σήμερα στις ελληνικές καλένδες, δηλαδή στο π ο τ έ και στο π ο υ θ ε ν ά!.. πόσα έργα, μικρά, μεγάλα, φανταχτερά και περισπούδαστα δεν τα έχουμε στείλει εκεί!
Στην Ρωμαϊκή εποχή με την αρχή του χρόνου άρχιζε η θητεία των Υπάτων, οι οποίοι σε σχετική πομπή στους δρόμους σκορπούσαν νομίσματα που αρχικά ήταν χρυσά, αλλά αργότερα έγιναν ασημένια. Καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι στο μάζεμα αυτών των νομισμάτων γινόταν ξέφρενος πανικός. Νομίσματα μικρής αξίας συνέλεγαν και τα παιδιά που περιέρχονταν τα σπίτια συγγενών και φίλων για να ευχηθούν. Έτσι γεννήθηκαν τα κάλαντα …
Λόγω του ειδωλολατρικού τους παρελθόντος η 6η Οικουμενική Σύνοδος που έγινε στην Κωνσταντινούπολη στα 692 μ.Χ., εκφράζοντας την «ύψιστη αυθεντία»,ανέλαβε μεταξύ άλλων και να αποκαθάρει το βίο των πιστών.
Τοιουτοτρόπως, καταδίκασε και απαγόρευσε «τας εορτάς και πανηγύρεις ευωχίας των Εθνικών, κατά την 1ην Ιανουαρίου, τας καλουμένας Καλένδας Ιανουαρίου». Τα έθιμα όμως αποδείχτηκαν πιο δυνατά από τις εγκυκλίους και τις γραφές όσο ιερές κι αν ήταν, γι’ αυτό και οι πατέρες της Εκκλησίας, που απαγόρευαν τη συμμετοχή σ΄αυτό το έθιμο, μη μπορώντας να το καταργήσουν το ταύτισαν με χριστιανικές γιορτές.
Από τότε λοιπόν ανελλιπώς από την παραμονή κιόλας της πρωτοχρονιάς, αποχαιρετάμε με τραγούδια τον χρόνο που φεύγει, καλωσορίζοντας τον καινούριο με ευχές και την κρυφή ελπίδα νάναι, λέει πιο καλότυχος από τον πρόγονό του! Τέτοια λέμε κάθε χρόνο και γελάει μαζί μας ο νέος γνωρίζοντας, ότι τα ίδια θα πούμε του χρόνου και σε εκείνον!…
Κι όπως το ΄φερε σήμερα η μέρα να! που έρχεται ο δικός μας και πάλι Αϊ-Βασίλης, εκείνος ο ασκητικός ιερωμένος από την Καισάρεια, ο μορφωμένος επίσκοπος, ο Άνθρωπος που αγάπησε τον συνάθρωπό του όσο λίγοι, που μοίρασε όλο του το βιός και την περιουσία, χωρίς να περιμένει νόμους, διατάγματα και συμφωνίες. Το έκανε για να παρηγορήσει πρόσφυγες, φτωχούς, άστεγους, άρρωστους, ορφανά,τους απόκληρους της κοινωνίας.
Ο Ιεράρχης των γραμμάτων, της παιδείας, της μόρφωσης, ήξερε καλά πως μόνο μέσα από τον δρόμο του σχολειού και της παίδευσης μπορεί να έρθει το καλό και να πραγματωθεί η αγάπη για τον πλησίον, για τον «αιρετικό», για τον εθνικό, για τον καλό «Σαμαρείτη»…γιατί η δική του «αρφαβήτα» έδινε φρέσκο, δροσερό νερό και βλάσταιναν ξερά κλαδιά και άγριες ψυχές!!! γι αυτόν λέμε τα κάλαντα, γι΄ αυτόν στρώνουμε τα γιορτινά τραπέζια, γι’ αυτόν τραγουδάμε:
– Βασίλη, πούθεν έρκεσαι… και πούθε κατεβαίνεις;
– Από της μάνας μ ’ έρκομαι… και στο σχολειό μου πάω.
– Κάτσε να φας, κάτσε να πιεις…κάτσε να τραγουδήσεις.
– Εγώ γράμματα μάθαινα… τραγούδια δεν ηξέρω.
– Και σαν ηξέρεις γράμματα…‘πέ μας την αρφαβήτα.
Και στο ραβδί τ’ ακούμπησε…κι είπε την αρφαβήτα.
Και το ραβδί ‘τανε ξερό, αμέσως ήτρεξε νερό,
χλωρά βλαστάρια ‘πέτα – ροδοκόκκινη βιολέτα.
Δεν φταίω εγώ αν η σκέψη πηγαίνει να συγκρίνει ορισμένους σημερινούς ταγούς της ιερωσύνης, με λόγο έξαλλο του μίσους και της διχόνοιας, με κηρύγματα ξενοφοβίας και ρατσισμού, ευτυχώς αποτελούν ολίγες πλην φρικτές και άθλιες εξαιρέσεις… Σε αυτούς και σε όσους σκέπτονται σαν αυτούς ο λόγος του Κ. Βάρναλη είναι αρκετός:
Κι ο Σατανάς τούς άκουσε που πιο καλά τους ξέρει…
…Όξω οι φτωχοί φωνάζανε: «Πεινάμε τέτοιες μέρες»
γερόντοι και γερόντισσες, παιδάκια και μητέρες.
Κι οι των επίγειων αγαθών σφιχτοί νοικοκυρέοι
ανοίξαν το παράθυρο κι είπανε: «Φταιν’ οι αθέοι»!
Επειδή όμως το πεδίο της ψυχής θα αποζητά πάντοτε τις πανανθρώπινες αξίες της αγάπης, της αλληλεγγύης, της δικαιοσύνης ή του έρωτα τότε ο μέλλοντας χρόνος που αρχίζει σε λίγο να μετρά, θα είναι για όλους μας ανοιχτός, εδώ λοιπόν θα δοκιμαστούμε όλοι. Μαζί με τις ευχές τις πολλές των ημερών ας αφουγκραστούμε και τους στίχους του μεγάλου Τ.Σ.Έλιοτ:
«Οι λέξεις της περασμένης χρονιάς ανήκουν στη γλώσσα της περασμένης χρονιάς
και οι λέξεις της επόμενης χρονιάς περιμένουν μια άλλη φωνή»
Όπου κι αν είστε ΚΑΛΗ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ! ΜΑΖΙ ΜΕ ΕΝΑ ΕΙΡΗΝΙΚΟ & ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟ ΝΕΟ ΕΤΟΣ!
Χαρούλα Κ. Κοτσάνη
Παραμονή Πρωτοχρονιάς του 2019!
