Η μικρή και η μεγάλη ιστορία συναντιούνται στην τελευταία ταινία του Αλφόνσο Κουαρόν, μια αυτοβιογραφική επιστροφή στις αρχές των ’70s. Αντλώντας από την παιδική του ηλικία, ο σκηνοθέτης, που με την ίδια ευαισθησία μπορεί να αφηγηθεί μοντέρνα παραμύθια («Ο Χάρι Πότερ και ο Αιχμάλωτος του Αζκαμπάν»), διαστημικές περιπέτειες («Gravity»), μελλοντολογικά θρίλερ («Τα Παιδιά των Ανθρώπων») και road movies ενηλικίωσης («Θέλω και τη Μαμά σου»), επιστρέφει στη συνοικία Ρόμα της Πόλης του Μεξικού το 1970 και στο σπίτι ενός γιατρού με τέσσερα παιδιά.
Εκεί και στην άκρη ενός διαδρόμου γυρίζει κάθε βράδυ για να κοιμηθεί η Κλεό μαζί με τη μαγείρισσα του σπιτιού Αντέλα, μια συγχωριανή της από τον Βορρά. Όλη την ημέρα προσέχει τα παιδιά, καθαρίζει το σπίτι, πλένει τα ρούχα και σερβίρει τα γεύματα, φροντίζοντας να κυλάει απρόσκοπτα και προβλέψιμα η καθημερινότητα μιας μεσοαστικής οικογένειας.
Το πρώτο και ακίνητο πλάνο του φιλμ δίνει τον τόνο: καθώς πέφτουν οι τίτλοι, παρατηρούμε από κοντά τα πλακάκια της εσωτερικής αυλής, τα οποία σε λίγο γεμίζουν με απόνερα και σαπουνάδα καθώς κάποιος καθαρίζει το χώρο (η Κλεό, από τα περιττώματα του σκύλου). Στην επιφάνεια του για λίγο ακίνητου νερού αντικατοπτρίζεται ένα αεροπλάνο που περνάει από τον ουρανό. Από τη βρομιά στην ονειρική φυγή και από τη γη στα σύννεφα, το «Ρόμα» διηγείται τη μικρή, συνηθισμένη ιστορία του τονίζοντας τις αντιθέσεις που την κινητοποιούν και μέσα στις οποίες είναι παγιδευμένη η ηρωίδα της (μαζί και μια οικογένεια και μια ολόκληρη χώρα).
Μια εργατική και μια μεσοαστική καθημερινότητα, μια «ιθαγενής» και μια «λευκή» τάξη πραγμάτων, στιγμιαίες, ασήμαντες «αμαρτίες» και μια φυσική καταστροφή (το φλερτ στην κυρία Σοφία και η φωτιά στο δάσος), οι υποσχέσεις της μεγάλης οθόνης και αυτές των αφελών, απλοϊκών ανθρώπων ή ο ψεύτικος και ο αληθινός πόλεμος (από τις πολεμικές ασκήσεις στη διαδήλωση και τη σφαγή του Κόρπους Κρίστι). Με μια εντυπωσιακή μεγαλοπρέπεια κι έναν πρωτόγνωρο λυρισμό, περίπλοκες συνθέσεις του κάδρου και μια αφτιασίδωτη καταγραφή της ωμής πραγματικότητας, ο Κουαρόν αξιοποιεί όλες τις δυνατότητες της κινηματογραφικής αφήγησης, συνθέτοντας ένα απαράμιλλο κοινωνικό έπος.
Εναλλάσσει δεξιοτεχνικά travellings (η συγκλονιστική σκηνή στο μαιευτήριο) με εκφραστικότατα close ups, εκμεταλλεύεται δημιουργικά την αρχιτεκτονική των χώρων,δίνει στην αμεσότητα του ιταλικού νεορεαλισμού μια σύγχρονη, δυναμικότερη διάσταση και βάφει στους ονειρικούς τόνους ενός απαλού, στιλπνού γκρίζου (ο ίδιος στη διεύθυνση φωτογραφίας) τη νοσταλγική, πικρή, συγκινητική και περίτεχνη τοιχογραφία η οποία αποτυπώνει το τέλος μιας εποχής. Στο κέντρο της μια γυναίκα που κερδίζει την ενηλικίωσή της με βαρύ τίμημα, όπως άλλωστε μια οικογένεια και μια ολόκληρη χώρα.
Μεξικό, ΗΠΑ. Α/Μ. 2018. Διάρκεια: 135΄
