Η προσωπική μαρτυρία του Ελληνοεβραίου Σαμουήλ Μιζάν από το Αντάρτικο και την Κατοχή, καταγράφεται στο βιβλίο «Ήταν πιο πολύ το ξύπνημα του ανθρώπου», από τις εκδόσεις «Διεθνές Βήμα».
«Η εθνική αντίσταση δεν ήταν απλώς μια λέξη, ούτε μία αναγκαιότητα του κόσμου. Ήταν πιο πολύ το ξύπνημα του ανθρώπου…» Σαμουήλ Μιζάν
Όπως αναφέρει ο εκδοτικός οίκος: «Οι εκδόσεις Διεθνές Βήμα παρουσιάζουν μια συγκλονιστική, ανέκδοτη μέχρι χθες μαρτυρία από την εποχή του Αντάρτικου και της Κατοχής: αυτή του Ελληνοεβραίου Σαμουήλ Μιζάν (1925-2011). Πρόκειται για μια απόθεση ψυχής που γράφτηκε το 1995, όταν ο Μιζάν έκλεινε τα 70 του χρόνια. Ένα αυτοβιογραφικό κείμενο γραμμένο με το χέρι σε ένα τετράδιο, το οποίο οι κόρες του ανακάλυψαν μόλις το 2017, ψάχνοντας για κάποιες αποδείξεις μέσα σε ένα συρτάρι στο πατρικό τους σπίτι.
Είναι μια μαρτυρία «θησαυρός» για δύο λόγους: Πρώτον, γιατί είναι η θεώρηση ενός απλού ανθρώπου για γεγονότα που σημάδεψαν την Ελλάδα μέχρι και τις μέρες μας. Δεύτερον, γιατί αφορά την μαρτυρία ενός Ελληνοεβραίου αντάρτη, μία ακόμη απόδειξη της ενεργούς συμμετοχής των Εβραίων στους απελευθερωτικούς και κοινωνικούς αγώνες της δεκαετίας του 1940 και των σχέσεων ισότητας ανάμεσα σε ανθρώπους διαφορετικής θρησκείας –αλλά και μεταξύ των δύο φύλων–, που αναπτύχθηκαν μεταξύ αγωνιστών στην Αντίσταση και στο βουνό.
Ο Σαμουήλ Μιζάν, νεαρός αντάρτης, παίρνει μέρος σε επικίνδυνες επιχειρήσεις τις οποίες περιγράφει, φιλοσοφώντας παράλληλα για τον πόλεμο, τη νέα κοινωνία που ονειρευόταν, τον ζόφο και την πολιτική ανωμαλία που ακολούθησε την απελευθέρωση της Ελλάδας.
«…Ήταν δύο παλικάρια ήρεμα, χαρούμενα, ήσυχα παιδιά που κείνη την ώρα έπρεπε να μπήξουν το μαχαίρι σε κάποιον άνθρωπο. Θα έλεγα όμως κάτι. Έχετε πολεμήσει ποτέ; Να σας πω ότι ξεχνάς πως είσαι άνθρωπος είναι το λιγότερο. Γίνεσαι θηρίο, τέρας. Απέναντι σου έχεις άλλα τέρατα».
Επιμέλεια βιβλίου: Μωυσής Λίτσης, Λουίζα Μιζάν
Νάσος Μπράτσος
Αναδημοσίευση από : http://www.ert.gr
