Του Νάσου Μπράτσου
Ίσως να μην υπάρχει προηγούμενο στη δημοσιογραφική ιστορία, στο οποίο γενιές και γενιές νεοεισερχομένων στο χώρο των ΜΜΕ, να έχουν «περάσει» με ρεπορτάζ από ένα νοσοκομείο που υπήρξε και εδώ και χρόνια δεν υπάρχει. Κάτι σαν τη βασική εκπαίδευση των νεοσυλλέκτων, ή σαν το αγροτικό για τους γιατρούς.
Αυτό δείχνει φυσικά, τα χρονίζοντα προβλήματα στο χώρο της Υγείας, πολύ πριν μπουν στη ζωή μας τα μνημόνια, ο Άδωνις και ο ΕΟΠΥΥ. Δείχνει επίσης και το πώς αντιμετωπίζεται διαχρονικά από την Πολιτεία, ο κόσμος της εργασίας και στην περίπτωσή μας, των ναυτεργατών, επάγγελμα ιδιαίτερα διαδεδομένο στις νησιωτικές κοινωνίες.
Στην ιστοσελίδα της Υπερνομαρχίας Αθηνών- Πειραιώς, τα αναφερόμενα στοιχεία είναι τα ακόλουθα: «Ο χώρος του Νοσηλευτικού Ιδρύματος Εργατών Θαλάσσης (Ν.Ι.Ε.Θ.) ή Νοσηλευτικού Ιδρύματος Εμπορικού Ναυτικού (Ν.Ι.Ε.Ν.), όπως ονομάστηκε αργότερα, έχει έκταση περίπου 87.000 τ.μ. και βρίσκεται στο τέρμα της οδού Κουντουριώτου στο Δήμο Μελισσίων.
Το Νοσηλευτικό ίδρυμα αποτελείται από ένα πενταόροφο κτηριακό συγκρότημα επιφάνειας 11.600 τ.μ. επί οικοπέδου 127 στρεμμάτων το οποίο βρίσκεται μεταξύ των οδών Πόρου, Θεμιστοκλέους και Εμπορικής Ναυτιλίας.
Η έκταση του Ν.Ι.Ε.Ν. είναι εκτός σχεδίου και υπόκειται στη Δασική Νομοθεσία. Ο Δήμος Μελισσίων περιμένει την οριστική πράξη χαρακτηρισμού του χώρου καθώς οι κάτοικοι της περιοχής επιθυμούν τη μετατροπή του σε χώρο πολιτισμού, άθλησης και ψυχαγωγίας».
Αφήνουμε στην άκρη το από πού βγαίνει το συμπέρασμα ότι οι κάτοικοι δεν θέλουν να λειτουργήσει νοσοκομείο μέσα στην έκταση αυτή, θυμίζοντας ότι και η λειτουργία του νοσοκομείου «Σωτηρία», μέσα σε πνεύμονα πράσινου γίνεται και κάνει καλό και στο περιβάλλον της ευρύτερης περιοχής και στους ασθενείς.
Το ΝΙΕΝ είχε λειτουργήσει από το 1948 έως το 1975 και είχε δύναμη 350 κλινών, με κύριο τομέα δραστηριότητας τη φυματίωση που εκείνη την εποχή, μαζί με άλλες πνευμονικές παθήσεις θέριζαν τους ναυτικούς.
Έκλεισε για να υπάρξουν επισκευές, αφού οι φθορές απαιτούσαν αντιμετώπιση και δεν ξανάνοιξε ποτέ. Για χρόνια ήταν το σύγχρονο γεφύρι της Άρτας. Οι εργασίες επισκευών γίνονταν (και πληρώνονταν) έως τον Αύγουστο του 1981, που διακόπηκαν και το νοσοκομείο αφέθηκε να ρημάξει.
Πρέπει να τονίσουμε ότι είχε φτιαχτεί από εισφορές ναυτικών και στην εποχή του ήταν σύγχρονο και πλήρως εξοπλισμένο. Μάλιστα υπήρχαν ιατρικά μηχανήματα που είχαν γίνει εισαγωγή από ναυτικούς, ενώ σε άλλα νοσοκομεία της χώρας, δεν τα είχαν δει ακόμα ούτε από φυλλάδια.
Κάνουμε επίσης γνωστό ότι πρόσφατα το θέμα της «αξιοποίησης» του χώρου μπήκε στην ημερήσια διάταξη του Δ.Σ. του ΝΑΤ με τίτλο «Ενημέρωση Δ.Σ. για το ακίνητο ΝΙΕΝ στα Μελίσσια Αττικής, ιδιοκτησίας ΝΑΤ και έγκριση δημοσίευσης πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος, για την αξιοποίησή του».
Σε κοινή ανακοίνωσή τους τα ναυτεργατικά σωματεία, αναφέρουν μεταξύ άλλων ότι:
«Οι μέχρι σήμερα κυβερνήσεις με την πολιτική τους έχουν απαξιώσει και εγκαταλείψει την λειτουργία του Νοσηλευτικού Ιδρύματος Εμπορικού Ναυτικού (ΝΙΕΝ) και συνεχίζουν έχοντας στο στόχαστρό τους τη λεηλασία του, αποτελεί φιλέτο στις ορέξεις επιχειρηματικών ομίλων και των πέριξ Δήμων, ενόψει και των επερχόμενων εκλογών.
Παραμένει επίκαιρη και επείγουσα η πρόταση των ταξικών ναυτεργατικών σωματείων ΠΕΜΕΝ, ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ, ΠΕΕΜΑΓΕΝ, ΠΕΠΡΝ, ΠΕΣ-ΝΑΤ για λειτουργία του Ναυτικού Νοσοκομείου στα Μελίσσια Αττικής, ως Πανεπιστημιακή κλινική με αποκλειστικά δημόσιο χαρακτήρα για την έρευνα, πρόληψη και θεραπεία των επαγγελματικών ασθενειών».
Στη συνέχεια υπήρξαν οι ακόλουθες εξελίξεις στο θεσμικό πεδίο:
Η τελική ρύθμιση του υπουργείου
«Το ακίνητο του Νοσηλευτικού Ιδρύματος Εμπορικού Ναυτικού (ΝΙΕΝ) μετά του περιβάλλοντος αυτού χώρου, στα Μελίσσια Αττικής, εκτάσεως 119.458 τ.μ., κείμενο εντός των ορίων του Δήμου Μελισσίων, με Κωδικό Αριθμό Εθνικού Κτηματολογίου 050921128013/0/0 του Κτηματολογικού Γραφείου Αμαρουσίου, το οποίο περιήλθε και ανήκει στην κυριότητα του Νομικού Προσώπου του Ναυτικού Απομαχικού Ταμείου (ΝΑΤ), μπορεί να χρησιμοποιείται, ολικώς ή μερικώς, ως Γενικό Νοσοκομείο Εμπορικού Ναυτικού. Στην περίπτωση αυτή οι διατάξεις του Ν.Δ. 221/1973 (ΦΕΚ Α' 273) εφαρμόζονται μόνο για τις λειτουργικές αρμοδιότητες των Οργάνων του Οίκου Ναύτου (Ο.Ν.). Για κάθε άλλη χρήση, το ΝΑΤ έχει αποκλειστικά όλα τα δικαιώματα που απορρέουν από την κυριότητά του επί του ακινήτου αυτού. Με απόφαση του υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, επιλύεται κάθε διαφορά που ανακύπτει από τη χρήση του ακινήτου αυτού, ολικώς ή μερικώς, ως Γενικού Νοσοκομείου Εμπορικού Ναυτικού από το Νοσηλευτικό Ίδρυμα Εμπορικού Ναυτικού (ΝΙΕΝ)».
Η αναδιατύπωση που πρότεινε ο Δήμος
«Τα κτήρια στα οποία λειτουργούσε το Νοσηλευτικό Ίδρυμα Εμπορικού Ναυτικού και έχουν ανεγερθεί σε ακίνητο που βρίσκεται στον Δήμο Μελισσίων Αττικής με αριθμό κτηματολογικού διαγράμματος 05992112888013/0/0 του Κτηματολογικού Γραφείου Αμαρουσίου, το οποίο περιήλθε στην κυριότητα του ΝΑΤ μετά τη συγχώνευση του παραπάνω Ιδρύματος με τον Οίκο Ναύτου, δυνάμει του άρθρου 2 του ν.δ. 221/73 (Α' 273), μπορούν να χρησιμοποιούνται ως Γενικό Νοσοκομείο Εμπορικού Ναυτικού. Για τη λειτουργία της χρήσης αυτής οι διατάξεις του ν.δ. 221/73 εφαρμόζονται μόνο για τις λειτουργικές αρμοδιότητες των Οργάνων του Οίκου Ναύτου. Για οποιαδήποτε άλλη χρήση του ακινήτου εφαρμόζονται οι κατά περίπτωση ισχύουσες δασικές και πολεοδομικές διατάξεις και το ΝΑΤ ασκεί όλα τα σχετικά δικαιώματα που απορρέουν από την κυριότητά του επί του ακινήτου. Με απόφαση του υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας, Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής επιλύεται κάθε διαφορά που ανακύπτει εκ της λειτουργίας του Γενικού Νοσοκομείου Εμπορικού Ναυτικού μεταξύ των παραπάνω φορέων Νοσηλευτικού Ιδρύματος Εμπορικού Ναυτικού, Οίκου Ναύτου και ΝΑΤ».
Το συμπέρασμα είναι ότι νοσοκομείο δεν υπάρχει, στη μνημονιακή εποχή διαλύονται τα υπάρχοντα, αντί να ανασυγκροτούνται τα παλιά και παρά τις όποιες θεσμικές αποτυπώσεις, παραμένει αίτημα και διεκδίκηση των ναυτεργατών και της κοινωνίας ευρύτερα, να φτιαχτεί και να λειτουργήσει, ανακουφίζοντας ναυτεργάτες και όποιον πολίτη έχει ανάγκη.
